PROSECCO DOC i DOCG

Pochodzenie i Oznaczenia

Prosecco to nazwa szczepu białego winogrona również znanego pod nazwą Glera. Pochodzenie tego szczepu nie jest wiadome,  jest on obecny na teranie północnych Włoch od XVIII wieku.

Prosecco w ciągu ostatnich dwudziestu lat stało się jednym z najbardziej rozpoznawalnych win, ale również jednym z najczęściej kopiowanych. Ponieważ Prosecco  było nazwą szczepu, producenci spoza Europy zaczęli ten szczep również uprawiać i wino sprzedawać pod nazwą Prosecco.
Jednak oryginalne Prosecco zawdzięcza swój smak i właściwości nie tylko rodzajowi szczepu, ale ponieważ szczep ten upodobał sobie ziemie północno wschodnich Włoch, w prowincji Treviso (50 km od Wenecji).
Wina spoza Europy były tak złej jakości, że włoscy producenci Prosecco widzieli w nich zagrożenie dla reputacji swojego wina.

Poczynając od zbiorów z 2009r. konsorcjum producentów tego wina zdecydowało się na zmianę nazwy szczepu winogron z Prosecco na Glera, a nazwę Prosecco zostawiono dla wina produkowanego ze szczepu Glera w regionie Treviso.
Wina pochodzące z Treviso mają oznaczenie DOC (DENOMINAZIONE DI ORIGINE CONTROLLATA)
a kompletna nazwa wina to PROSECCO TREVISO DOC.

W Treviso znajduje się pełen pagórków region piętnastu miejscowości  o łącznym obszarze 10,750 akrów zajmowanym przez winnice. Granice wyznaczają miejscowości Valdobbiadene i Conegliano.

Wina pochodzące stamtąd mają oznaczenie DOCG (DENOMINAZIONE DI ORIGINE CONTROLLATA E GARANTITA) i to one są uznawane za najlepsze  Prosecco.
We Włoszech oznaczeniem DOCG wyróżnione jest tylko ok. 50 win.

Nazwy, pod którymi możemy znaleźć Prosecco ze znakiem jakości DOCG to CONEGLIANO VALDOBBIADENE PROSECCO SUPERIORE DOCG lub VALDOBBIADENE PROSECCO SUPERIORE DOCG.

W sercu rejonu producentów oznaczonych DOCG w Valdobbiadene znajduje się CARTIZZE, miejsce, gdzie spełnione są optymalne warunki geoklimatyczne a wino tam produkowane charakteryzuje się najwyższą jakością
i nazywane jest klejnotem włoskich win.


Obszar Conegliano-Valdobbiande  jest trudną ziemią do uprawy, sporo jest pagórków. Na płaskim terenie do produkcji wina potrzeba 100 godzin ludzkiej pracy na jeden hektar, natomiast na obszarze pagórkowatym potrzeba aż 700 godzin pracy. Jednak wina z takich obszarów okazują się lepsze ze względu na pomocną rolę wiatru
oraz większą różnice temperatur między dniem i nocą.

Sławna szkoła produkcji wina mieści się w Conegliano i to ona odegrała dużą rolę w rozwoju metod uprawy .
Ten obszar to największe skupisko ludzi na świecie zajmujących się wytwarzaniem wina. 


.

Regiony Veneto i Friuli

.

Strefa Oznaczenie DOC

.

Strefa Oznaczenie DOCG

.

Strefa Cartizze

Produkcja Prosecco

Najlepszym sposobem wykorzystania szczepu Prosecco jest produkcja wina musującego.
Istnieją dwa rodzaje wina Prosecco, wyróżnia je jakość oraz zawartość gazu.

Wino zwane frizzante (zawierające mało gazu) jest winem najniższej jakości w tym rodzaju. Cisnienie w buletce to mniej niż 3 bary. Bąbelki są duże i nieregularne.
Wino spumante, które jest winem musującym najlepszej jakości o ciśnieniu większym niż 3.5 bara (zwykle  5 barów). Bąbelki są mniejsze i bardziej regularne kiedy unoszą się w kieliszku. Nazwa SPUMANTE może być używana jedynie przez włoskich producentów wina, pochodzi od słowa SPUMA czyli piana tworząca się na musujących płynach.

 
Szczep Prosecco (Glera)  daje winom produkowanym w rejonie Conegliano-Valdobbiande  jego strukturę, minimalna zawartość  tego szczepu w produkowanych tam winach to 85%. Małe ilości Verdiso, Perera i Bianchetta mogą być dodawane w produkcji.
 
Po zbiorach pierwszym krokiem w produkcji wina jest wyciskanie, do którego używa się wyspecjalizowanego sprzętu , który w delikatny sposób wyciska sok.  Ze 100 kilogramów winogron można uzyskać maksymalnie 70 litrów wina. Następnie sok staje się winem dzięki drożdżom dodawanym do niego rozpoczynających pierwszą fermentację, która trwa 15-20 dni w temperaturze 18-20 stopni w stalowych pojemnikach. Proces pierwszej fermentacji prowadzi do powstania bazy wina.
Teraz do akcji wkracza człowiek, który skrupulatnie testuje poszczególne partie wina  różniące się pochodzeniem oraz  datą zbiorów  i miesza w całość w precyzyjnie dobieranych proporcjach.

Następnie przychodzi pora na  sprawienie, żeby wino było musujące. Zgodnie z zasadami DOC (w Treviso) i DOCG (w Conegliano-Valdobbiande) Prosecco może być produkowane  albo metodą tradycyjną albo metodą włoską ( inaczej zwaną Charmat-Martinotti). Prosecco jest produkowane metodą tradycyjną w niewielkich ilościach, jako produkt eksperymentalny, ponieważ metoda Charmat-Martinotti pozostawia bogaty bukiet zapachowy dający możliwość produkowania wina o owocowo kwiatowym aromacie.
 
Metoda Charmat-Martinotti polega na pozostawieniu wina do drugiej fermentacji na przynajmniej 30 dni
w kontenerach z dodatkiem cukru i drożdży. W tym właśnie czasie powstaje CO2.
 
Kiedy wino jest już musujące następuje butelkowanie i po 30-40 dniach zostaje udostępnione do sprzedaży. 


Jak Pić Prosecco?

Prosecco jest najbardziej popularnym winem do aperitivo.  Włosi uwielbiają aperitivo, to czas kiedy mogą wypić kieliszek wina lub lekkiego koktajlu przed pójściem do restauracji lub domu na obiad lub kolację. Bary, które serwują  aperitivo na ogół podają różnego rodzaju przekąski razem z napojami.  Prosecco ze względu na swoją świeżość i owocowy smak wspaniale pasuje i do przekąsek i do dań serwowanych w trakcie głównych posiłków. Jak obserwujemy dotyczy to nie tylko dań włoskich, ponieważ Prosecco jest jednym z najczęściej eksportowanych win i jako  jedno z niewielu wspaniale współgra z daniami azjatyckimi oraz z Ameryki Południowej. Wino to ze względu na swoją jakość, świeżość, lekkość- zawiera bowiem  od 11 do 12 % alkoholu jest łatwe i przyjemne dla wielu współczesnych klientów.
 
Jaki mamy wybór wśród Prosecco?

  • Brut - najbardziej zbliżone do win takich jak champagne lub Cava. Jest bardziej wytrawne od extra dry a aromat można określić jako cytrusowy połączony z aromatem chrupiącej skórki od chleba. Najlepiej smakuje w temperaturze 7-9 stopni C z rybą lub przygotowanym na warzywach hors d’oeuvres, daniami z makaronu i ryżu oraz owocami morza. Zawartość cukru to od 0 do 12g/l.

  • Extra dry - to tradycyjna wersja, przez niektórych uznawana jako jedyna prawdziwa wersja Prosecco. Charakteryzuje się aromatem jabłka i gruszki w połączeniu z aromatami cytrusowymi, po których możemy się spodziewać nut kwiatowych. Idealne do aperitivo, serwowane w temperaturze 8-10 stopni C , wspaniale łączy się z zupami rybnymi, daniami z makaronów, lekkimi sosami mięsnymi, kremowymi serami i białym mięsem. Zawartość cukru to od 12 do 17g/l.

  • Dry - najmniej popularna wersja, w której podkreślone są nuty kwiatowo owocowe. Ma jasno żółty kolor i wyczuwalne aromaty cytrusowe, brzoskwiniowe i zielonego jabłka, smak jest bardzo swieży i pobudzający. Serwowane jest w temperaturze od 7 do 8 stopni C i łączone często z pikantnymi potrawami. Zawartość cukru to pomiędzy 17 i 32 g/l.

  • Superiore di Cartizze - pochodzi z najbardziej stromych części regionu Valdobbiadene o powierzchni 106 hektaró i jest rezultatem perfekcyjnej kombinacji  pomiędzy łagodnym mikroklimatem i zróżnicowanej powierzchni, której skład (piaskowce, moreny,glina) pozwalają na szybkie wysychanie po deszczu a jednocześnie ciągłe dostarczanie wody. Kolor wina pokazuje jego intensywność, co potwierdza się w aromacie i złożonym smaku. Wyczuwamy jabłka i gruszki, morele i owoce cytrusowe, róże i słodkie migdały na końcu. Najczęściej produkowane w wersji dry i zawartością cukru do 32 g/l. Dobrze smakuje z ciastami, ciastkami, tartami owocowymi. Niedawono niektórzy producenci wprowadzili na rynek również wersję brut.

  • Rive - musujące wino, produkowane z winogron pochodzących z jednego pagórka lub obszaru co ma na celu wydobycie aromatów charakterystycznych dla danego miejsca. Słowo „rive” w lokalnym dialekcie oznacza winnice położone na stromym zboczu. Winogrona są zbierana ręcznie i rocznik musi występować na etykiecie. W regionie Conegliano-Valdobbiande  obecnie jest 43 Rive.

  • Frizzante (semi sparking) Conegliano-Valdobbiande  DOCG Prosecco-  refermentacja zachodzi w butelce, metodą włoską, ma charakterystyczny słomkowy kolor, aromat silnie kwiatowo owocowy o dużej świeżości. Podawane w temperaturze 8 stopni C, idealne jako aperitif, z hors d’oeuvres oraz prostymi daniami z makaronu lub ryżu.

  • Tranquillo (still) Conegliano-Valdobbiande  DOCG Prosecco- najmniej znana wersja, pochodzi z winnic , gdzie winogrona sadzone są bardzo gęsto i  zbierane są kiedy mocno dojrzeją.  Wino to charakteryzuje się lekko słomkowym kolorem i aromatem jabłka, gruszek, migdałów i miodu. Serwowane w temperaturze 8-10 stopni C z owocami morza  i przystawkami.


 
Prosecco powinno być wypite w ciągu 24 miesięcy od zabutelkowania. Najlepiej smakuje w ciągu roku po zbiorach. Butelki powinny być przechowywane w chłodnych i suchych pomieszczeniach, daleko od bezpośredniego światła
i ciepła.
 
 
Do Prosecco najlepiej pasują kieliszki w których podajemy szampana lub trochę szersze


.

.

.

.

Koktaile z prosecco

Koktaile z Prosecco według Jamiego Olivera, który podpowiada:
 "Zamiast kupować taniego szampana, kup dobre Prosecco"